Antalya Kent Konseyi Kadın Meclisi, kadın kooperatiflerinin sorunları ve sorunların çözüme kavuşturulması amacıyla kentte faaliyet gösteren kadın kooperatifleriyle toplantılar düzenledi. Kadın Meclisi Başkanı Eylem Ülgen ile Kadın Meclisi Başkan Yardımcısı Burçin Çakın moderatörlüğünde ilgili kurum ve kuruluşların temsilcilerinin katılımıyla yapılan toplantıların sonucunda sorunların tespiti ve çözüm önerilerinin yer aldığı bir rapor hazırlandı. “Antalya’daki kadın kooperatifleri sorunları ve çözüm önerileri” başlıklı raporda, kadın kooperatiflerinin desteklenmesi ve yaygınlaştırılması gerektiği vurgulanırken, bu yapıların geliştirilmesi için kamu teşviklerinin arttırılması talep edildi. Hazırlanan çalışma Hazine ve Maliye Bakanlığı, belediyeler ile Antalya milletvekillerine gönderildi.
ÖNEMLİ BİR ÖRGÜTLENME BİÇİMİ
Türkiye’de kadın kooperatifçiliği hareketinin 2000’li yılların başında başladığı hatırlatılırken, kadın kooperatifleri ile ilgili mevzuat ve yapılan yasal düzenlemeler anlatıldı. Kooperatiflerde yardım ve dayanışmanın esas alındığının belirtildiği raporda, kadınların tarım ekonomisine ve bölge kalkınmasına katkı sağlamalarına karşın, katkılarının toplumda hak ettiği karşılığı bulamadığına işaret edilerek, “Kadınlar, pek çok sorunla mücadele sırasında yalnız kalmakta ve sarf ettikleri emeğin karşılığını alamamaktadır. Kooperatiflerin, dengeli gelir dağılımına hizmet etmesi, yoksulluğun azaltılması, istihdam yaratılması ve özellikle kırsal alanda sürdürülebilirliğin sağlanması kalkınma aracı olarak değerlendirilmelidir. Kadın kooperatifleri sosyal, ekonomik ve kültürel alanda kadınların karşılaştığı sorunlarla mücadelede önemli bir örgütlenme biçimidir” ifadelerine yer verildi.
KADIN KOOPERATİFLERİNİN YAŞADIĞI SORUNLAR
Kadın kooperatiflerinin sorunlarına ilişkin şu tespitler yapıldı: “İmalathane kurma ve yer bulmakta zorluklar yaşandığı, üretim yerlerinin olmaması ve/veya mevcut yerlerinin taşınma maliyetleri konusunda güçlükler yaşandığı, üretim yerlerinin taşınma maliyetinin yüksek olduğu, kadın kooperatiflerinin ilgili kurumlarla iletişim kurmakta güçlük yaşadığı, ürün almak isteyen belediyelerin düşük fiyat teklifi vermeleri nedeniyle satış oranlarının düşük olduğu, devamlı satış yerlerinin yetersizliği, vergi indirimlerinin yetersiz olduğu, kooperatiften iktisadi işletmeye geçiş yapıldıktan sonra, kooperatiflere tanınan muafiyetlerin son bulduğu ve bu nedenle ağır vergi yükü altındaki kadın işletmelerin gelir elde edememesi, kooperatiflerce üretilen ürünlerin laboratuvar analizleri için destek sağlanmadığı, yerel ve merkezi yönetimlerden yeterli destek alınamadığı”.
DEVLET DESTEĞİ SAĞLANMALI
Kadın Meclisi’nin çözüm önerileri ise şöyle: “Kadın kooperatiflerine pozitif ayırımcılık yapılarak, vergi oranlarının düşürülmesi için vergi dairesine talepte bulunulması. Proje üreten kooperatiflerin sundukları projelerin hayata geçirilmesi konusunda belediyelerin destek sağlaması. Kadın kooperatiflerine, ürünlerini sergilemek ve satmak için devamlı bir yer gösterilmesi. Kadın kooperatifleri tarafından belirlenecek bir temsilci aracılığı ile Büyükşehir Belediyesi ile temasa geçilmesi. Doğru planlama kapsamında kooperatif kurulması ve üretim yapılması. Evde üretim yapan kadın kooperatifi üyelerinin ürünlerinin satışı için gerekli desteklerin verilmesi önerilerinde bulunuldu. Özetle kadın kooperatif sayısının artırılması, kurumsallaşma taleplerine cevap verilmesi, devlet desteği sağlanması, kalıcı yerler verilmesi, hibe programları oluşturulması, satın alma desteği, imalathane desteği, üretim planlaması yasal dayanak, ortak dil oluşturulması, kurumsal tanıtım ve pazarlama desteği, ürün kalitesi ve standardizasyon sağlanması konularında görüş birliğine varıldı.”
GELİŞTİRİCİ VE DESTEKLEYİCİ DÜZENLEMELER
Yapılması gereken yasal düzenlemelere de dikkat çekilen raporda şu görüşlere yer verildi: “Kentte yaşayan kadınların ekonomik olarak güçlenmesi, Antalya Kent Konseyi Kadın Meclisi’nin gündemindedir. Kadın kooperatifleri kurulması fikrinin öncülerinden olan Kadın Meclisi, kadın kooperatiflerinin sorunları ve çözüm önerilerinin ilgili kurum ve kuruluşlara aktarılması için köprü görevini yerine getirmektedir. Kadın emeğinin değerlendirilmesi ve görünür kılınması, ülke ekonomisine dâhil edilmesi, kadının ekonomik yönden güçlendirilmesinin toplum barışına sağlayacağı katkı ve kente ait ürünlerin üretilmesi ve pazarlanması faaliyetinin kent kimliğine sağlayacağı katkı da dikkate alındığında kadın kooperatiflerinin sorunlarının çözümü konusunda destek verilmelidir. Kooperatiflerin temel ilkelerinden toplumsal sorumluluk ilkesi gereği; kooperatif üyeleri bulundukları bölgenin sürdürülebilir kalkınmasına önemli katkı sağlamaktadır. Devletin kalkınma politikaları planlanmasına, kadın kooperatiflerini de dâhil etmesi büyük önem taşımaktadır. Kadınların, dayanışmacı ve sürdürülebilir kalkınma yaklaşımının ülke ve hane ekonomisine yansıtılması, kadın işgücünün değerlendirilmesi adına kadın kooperatiflerinin kurulmasının desteklenmesi, kadınların bu konuda bilgilendirilmesi ve eğitimler sunulması gerekmektedir. Kadın kooperatiflerini geliştirici ve destekleyici yasal düzenlemeler getirilmelidir, bu kooperatiflerin yaygınlaştırılması ve sürdürülebilirliğinin sağlanması için kamu teşvikleri arttırılmalıdır. Kadın kooperatiflerine sağlanan desteğin işlevsellik kazanması ve doğru yere ulaşması noktasında denetlemeler etkin şekilde yapılmalıdır.”